بیر گونش حیكایه‌سی
بیر گونش حیكایه‌سی
یازان: حسین واحدی
هامی شیرین یوخودایدی. شهرین زحمت‌چكن تمیزچی‌لرینین سوپورگه‌لریندن اولان خیس-خیس سسی، كوچه‌دن گلسه‌ده، هئچ كیم شیرین یوخوسوندان اولماییردی.
دوغودان، قارانلیقلار سیلینمكده‌یدیلر، اوره‌یه یاتان اذان سسی، شهری بزه‌مه‌یه باشلامیشدی. قارانلیقلار واختی الدن وئرمه‌دن باتی‌یا ساری یورویوردولر.
شهرین چینار اوستونده اویانمیش سئرچه‌لرین جوك-جوك ائتمه‌لری ایسه بیرینین گلمه‌سینی بللی ائدیردی. یاواش-یاواش، دوم-دورو گؤی، اوزه چیخیردی، بو آرادا، دان اولدوزو یالنیز قالمیشدی. بئله‌لیكله، گونش چیخیب، یاشاییشا سلام وئریب، قارانلیقلاری یوخ ائتدی!
نذیر ییغان
نذیر ییغان
حاضیرلایان: حسین واحدی
مصرده کاسیب‌لار اوچون نذیر ییغان آدام وار ایدی. چوخ یوخسول بیر آدامین اوشاغی دوغولور. او، نذیر ییغان‌دان پول ایسته‌ییر. نذیرییغان چوخ آداما آغیز آچیر، آنجاق هئچ کیم کؤمک ائتمیر. او، یوخسوللا بیرگه قبیریستانلیغا گئدیب، مزارا یاخینلاشیب دئییر: "آللاه سنه رحمت ائتسین! واختیله چوخ چالیشمیسان، من ایسه کؤرپه اوشاغا یاردیم ایستدیم، هئچ نه وئرمه‌دی‌لر". نذیرییغان بیر دیناری چیخاریب ایکی یئره بؤلوب، یاری‌سینی یوخسولا وئریب، دئییر: "بونو سنه بورج وئریرم، الینه پول گلسه قایتارارسان". همین گئجه نذیرییغان مزارینا گئتدیگی آدامی یوخودا گؤرور. مرحوم اونا دئییر: "سنی ائشیتدیم. گئت ائویمه و اوشاق‌لاریما دئ، اوجاغین آلتینی قازیب اورا‌دان بیر قین (غلاف) چیخارسین‌لار. اونون ایچینده 500 دینار وار. بو پولو وئر او یوخسولا"...
سحر نذیرییغان مرحومون ائوینه گئدیب، یوخوسونو دانیشیر. ائودکی‌لر گؤستریلن یئری قازیب، اورا‌دان قینی چیخاریرلار. گئرچكدن‌ده اورادا 500 دینار وار ایدی. نذیرییغان دئییر: "اصلینده بو پول‌لار سیزین‌دیر، منیم یوخوم حؤکم ائده بیلمز". آنجاق مرحومون یاخین‌لاری دئییر: "رحمت‌لیک عزیزیمیز اؤلو اولا-اولا الی آچیق‌لیق گؤستردیگی حالدا، بیز ساغ اولا-اولا الی آچیق اولا بیلمه‌ریک؟". نذیرییغان 500 دیناری گؤتوروب همین یوخسولا وئریب، هر شئیی اولدوغو کیمی اونا دانیشیر. لاکین یوخسول یالنیز بیر دیناری گؤتوروب ایکی یئره بؤلوب، یاری‌سینی واختیله نذیرییغانین اونا وئردیگی یاریم دیناری قایتاریر: "منه بو کیفایت ائدر، قالانینی ایسه یوخسول‌لارا پایلا".
یادیمدادیر...
یادیمدادیر...
حاضیرلایان: حسین واحدی
قریب‌دیر، ایندی عینی اؤلکه‌نین تورپاغینداییق، عینی هاوانی اودوروق. یئرین عینی نقطه‌سین‌دن سمایا باخیریق. بلکه ده 9 ایل بون‌دان اول بئله وضعیت اوچون نلری قوربان وئرمزدیم. ایندی ایسه هر شئی تام فرق‌لی‌دیر.
ماراق‌لی‌دیر، هئچ بیر زامان الیم-الینه توخونمادی، جان‌لی شکیلده بیر-بیریمیزی‌ده گؤرمدیک. آما حیاتیمین ائله گون‌لری اولوب، سنی گؤرمه‌سم اؤلجه‌ییمی دوشونوردوم. هاوا، سو کیمی احتیاج دویوردوم سنه. آرامیزداکی سئحیرلی شوشه مسافه‌لری، اوزاق‌لیغی، اؤلکه‌لری یوخ ائتمیشدی سانکی! اول-اول آرابیر گؤروشردیک او پنجره‌نین اؤنونده. دانیشمازدیق. یازیشاردیق. سن سئوگینی اعتراف ائتدیک‌دن سونرا منده‌ده باغلی‌لیق یاراندی. داها تئز-تئز گؤرمه‌یه باشلادیق بیر-بیریمیزی....
سن منه شوشه‌نین او طرفین‌دکی حیاتین نئجه گئتدیگینی، عائله‌نی، یاشادیغین یئرین عادت عنعنه‌لرینی دانیشیردین. من‌ده اؤزومونکولرینی. قریبه‌دیر، محض همین شوشه اؤنونده من بیری اوچون آغلاماغی، دلی کیمی سئوینمه‌یی اؤیرندیم. بوتون دویغوسال حیس‌لریمی اورادا یاشادیم. اطراف‌داکی‌لار منه دلی کیمی باخیردی‌لار.
قهرمان
قهرمان
یازان: حسین واحدی
قهرمان، دونیایا گؤز آچیب، تئز بویا-باشا چاتیب، گئجه-گوندوز چالیشاراق، قهرمان اولدو. او، ایلده نئچه سئری مختلف مسابقه‌لرده قهرمانلیق كاپینی باشی اوسته آپاریب، اؤلكه‌سی ایله خالقینی باش اوجا ائتدی.
قهرمان یاشاییش بویو یالنیز قالیب اورك‌سؤزونو دئمه‌یه كیمسه‌نی تاپا بیلمه‌دی. او، سس‌سیز بیر گئجه‌نین قارانلیغیندا دونیا ایله ساغوللاشیب گئتدی!
ایندی ایسه، هامی قهرمان-قهرمان دئییب اونون آدینی دیری ساخلاماغا چالیشیر!!
-----------------------------------------------------------------------
بو حیكایه جیك همشهری ده (91/11/25) سایی 5908ده چاپ اولوبدور. دئمه لییم هرگون غربی آذربایجان همشهری سینده بیر توركجه حیكایه جیك چاپ اولور
اونودولماز كاپیتان
سونولور، آذربایجانین قورخماز آسلانی كاپیتان "هوشنگ شهبازی" جنابلاری ایله آذربایجانین قهرمان بئجه رن خالقینا:
اونودولماز كاپیتان
یازان: حسین واحدی
گونش گؤیون اورتاسینا یوكسه‌لیردی. اوچاق‌دا موسافیرلرین بیری كیتاب اوخویوردو، بیری بولودلارا باخیردی، بیری ایسه شیرین یوخودا ایدی!
كاپیتان یانینداكی یاردیمجیسینا گولومسه‌ییب، "بیر آزدان یئتشیریك، تانری‌یا شوكورلر اولسون" دئدی.
ایكینجی كاپیتان ایسه سئوینج سس ایله "بلی، شوكورلر اولسون، اینشاللاه بیرداها ساغلیق ایله یئتیشه‌ریك" دئیه جاواب وئردی.
كاپیتان هاوا آلانینین كنترل مركزی ایله دانیشماغا باشلادی:
ـ سلاملار، بیز هاوا آلانینا قونماق ایسته‌ییریك!
ـ یورولمایاسینیز كاپیتان، هر زاد اویغون، قونا بیلرسینیز.
كاپیتان، حاضیرلیق آپاراراكن، آنلادی قونا بیلمك اولمایاجاق‌دیر، اوچاق‌دا بالاجا بیر ایراد تاپیلیب، بیرداها هاوا آلانی ایله ایلگر قوردو:
ـ كنترل مركزی، اوچاق‌دا بالاجا بیر ایراد واردیر، قونماق اوماییر.
ـ كاپیتان، چالیشین قوناسینیز!
كاپیتانین اوره‌یی پارتلاییردی. اومودونو پوزماق ایسته‌مه‌ییردی. تئز ان یاخین هاوا آلانی ایله ایلگی قوروب قونماق ایزنینی آلدی. تانری‌یا اومود ائدیب، هاوا آلانینا ساری گئتدی. خبر موسافیرلره وئریلمیشدی. اوركلر یئریندن چیخیردی. قادین‌لار ایله اوشاقلار چیغیر-باغیر سالمیشدیلار، آنجاق هر كیمسه اوره‌یینده دوعا ائدیردی.
زامان توو ایله گئدیردی. اوچاغین چرخ‌لری آچیلمادی، كاپیتان اوچاغی هاوا آلانینین باندینا یئترمیشدی. اوچاغین بورونو یئره سورتوله-سورتوله دایاندی!
موسافیرلر سئوینج ایچینده هارای چكیب، بیرلیكده "یاشاسین كاپیتان هوشنگ شهبازی" دئییردیلر. اوچاق یئره قونوب، كیمسه ضرر گؤرمه‌میشدی!
-----------------------------------------------------------------------
سؤزلوك:
سونولور: تقدیم اولور-اتحاف اولور
هاوا آلانی: فرودگاه
اوچاق: هواپیما-طیاره
یاردیمجی: كؤمك‌چی
گئرچك سئوگی
گئرچك سئوگی
حاضیرلایان: حسین واحدی
زامانین بیرینده, عالیم شخص‌لردن بیری بیر چای قیراغیندا نامازا دورموشدو...
مجنون تام او واخت‌دا، عالیم شخصین قارشی‌سین‌دان کئچر...
آدام حیرص‌له نامازینی پوزا‌راق:
ـ آی کافیر، نامازدا اولدوغومو گؤرمورسن‌می، نَیه اؤنوم‌دن کئچیرسن؟-دئیه‌ر.
مجنون ایسه بئله جاوابلایار:
ـ "من لئیلی نین سئوگی‌سی له سنین ناماز قیلدیغینی گؤرمزکن، سن مؤولانین اسئوگی‌سی له منی نئجه گؤردون...؟"
اؤیكوجوك: یورولماز قاریشقا / مورچه خستگی ناپذیر
یورولماز قاریشقا
یازان: حسین واحدی
اؤزوندن نئچه قات بؤیوك و آغیر اولان بیر بوغدانی داشیییردی، چوخ دیققتله یولونو گئدیردی، قاباقدا بیر چؤپ وار ایدی و قاریشقا اونا یئتیریب دایاندی. سانكی اؤنونده ائوئرئست داغی دایانمیشدی. ساعاتلارجا اورادا دایانمادان بوغدانی اویانا كئچیرمگه چابا گؤستریردی. بؤیوك بیر یئر كوره سی، اوجسوز-بوجاقسیز بیر ائورن، خیرداجا بیر چؤپ و بیر یورولماز قاریشقا!
بوغدانی دیكینه توتوردو، بوغدا یئنه آشیردی. آنجاق یوز دفعه بو یوران ایشی تكرارلادی. بیر دؤنه اونو دیك توتماغی باجارا بیلسه یدی اونا یئترلی ایدی! بویانا كئچیب، اویانا كئچیب، بوغدادان واز كئچمك ایسته میردی.دونیادا بوتون یئمكلر سونا چاتمیش كیمی!!...
سونوندا بوغدانی دیك توتوب چؤپه دایاندیرا بیلمگی باجاریب اویانا آتدی و اؤزو ده چؤپدن كئچیب اوزون بیر یولونا داوام ائتدی!! گؤرن بو اوزون یولدا نه قدر چؤپ وار؟
چاپ شده در همشهری (آذربایجان غربی) مورخه 91/10/30 شماره 5888
ترجمه فارسی در ادامه مطلب
بوش قوتو
بوش قوتو
یازان: پائولو کوئلیو
چئویرن: حسین واحدی
اوزاق دوشموش بیر شهرده، یوخسول بیر عاییله یاشاییردی. عاییله‌نین آتاسی، بئش یاشینداكی قیز اوشاقلاری‌نین، آلتونجا هدیه پاكتی‌نه، بیرآز پول خرج‌له‌دیگی اوچون، راحاتسیز اولموشدو. او قدر پولودا چتینلیك‌له الده ائتمك اولوردو. قیزجیغاز، هدیه پاكتی ایله بیر قوتونو باغلاییب، كریسمس آغاجینین آلتینا قویموشدو. ائرته‌سی گونون صوبحو، قیزجیغاز قوتونو آتاسینین یانینا آپاریب دئدی: آتا، بو منیم هدیه‌مدیر.
آتا قوتونو بالاجا قیزیندان آلیب، اونو آچدی. قوتونون ایچی بوش ایدی! آتا حیرص‌له باغیردی: بونو بیلمه‌ییرسن بیرینه پای وئرنده، گرك قوتونون ایچینه بیرزاد قویاسان؟ گؤزیاشی قیزجیغازین گؤزلریندن آخیب، غم ایله دئدی: باباجیغیم، منیم پولوم یوخ ایدی، آنجاق، یئرینه، قوتونون ایچینه، مین دنه اؤپوجوك قویموشدوم. آتانین اوزو، اوتانج‌دان قیزاردی، بالاجا قیزینی باغرینا باسیب، دویونجا اؤپدو.
چیلله گئجه سی، سئوگی نغمه سی
چیلله گئجه سی، سئوگی نغمه سی ...
آی چیلله چیلله قارداش آتین قمچی‌له قارداش
بیر گلدین دانیشمادیق قلبیم آچیلا قارداش
آذربایجانین ان گؤزل و سئوملی دب لریندن بیری «چیلله گئجه سی»-دیر. چیلله گئجه سی ان قدیم دبلریمیزدن دیر. بؤیوكلو-كیچیكلی بو گئجه نی سئویب، ائلین لاپ بؤیوگو اولانین ائوینه ییغیشیرلار. چیلله گئجه سینده حالوا، میلاق،بادام، باسلیق، جئویز-كیشمیش، قارپیز و... اؤزلرینه مخصوص یئرلری واردیر. كئچمیش ده، ایندیكی ایمكانلارین اولمادیغی اوچون و گئت-گلین چتینلیغینه گؤره، یای مئیوه لرین، خوصوصی ایله قارپیزی، سامانلیقدا و سرین یئرلرده ساخلایاردیلار.
چیلله گونو، «چیلله لیك آلماق» ایسه گؤزل دبلردن دیر. چیلله گئجه‌سی اوغلان ائویندن آداخلی قیزا چیلله‌لیك گؤندریلر، دئمه‌لی چیلله گئجه‌سینه عایید یئمكلر او جمله‌دن: پشمك، قوووت، حالوا، قورو یئمیشلر، نار و ان واجیب اولان چیلله قارپیزینی (عموما بزه‌یه رك)، بیر خونچادا توپلانیب، آخشام باشی قیز ائوینه گؤندریلر. ائولندیكدن سونرا دا بیر نئچه ایل قیز گلینه چیلله‌لیك گئدر، آمما بو دؤنه خونچا اوغلان ائویندن دئییل، قیز ائویندن گؤندریلر. قیزین آتا-آناسینا گؤره بو هدیه‌لر اوغلان ائوی یانیندا قیزلارینین باش اوجالیغی ساییلیر.
كئچمیش لرده بو دب لر تشریفات دان اوزاق اولاراق داها چوخ صمیمت لرله قورولاردی. كورسو باشینا توپلانیب، قدیم ناغیللاریمیز دئییلردی. تاپماجا سؤیله مك، بایاتی دئمك ایسه بو گئجه نین اونودولماز ایشلریندن اولاردی. آمما تأسوفله ایندی او گونلردن فقط بیر قورو آد قالماق دادیر. بعضی لری بؤیوك ائوینه گئدیر، بعضی لری ایسه ائوده اؤز عاییله سینین یانیندا قالماغی خوشلاییر. بیر یئره ییغیشماق داها خوش و سئویملیدیر. قوهوم لار بیر-بیرینی گؤروب، كوسولو اولانلار ایسه باریشیب، بؤیوگ ایسه یوخلانیلیر. تشریفادان اوزاق دوشسك بو قدیم دب خاطیره لی اولوب، كولتوروموزده دیری قالاجاق دیر. ائوده اوتوروب تلویزیون لا مشغول اولوب چیلله گئجه سی كئچیرتمكدن «چیلله گئجه سی» چیخماز. بیر آزجا اوره ییمیزی گئنیش لندیریب، تشریفاتی قیراغا قویساق، ساده یئمك لر ایله ده چیلله گئجه سینی توتا بیله ریك.
گؤزل گونلر بیزی گؤزله ییر. قالیب بیز دونیانی نجور توتاق. چیلله سنی گؤزله ییرم. سنین گلمه گینله ائلیمیزه شنلیك گله جك دیر... تئز گل!
جاندان كئچن یولداش
جاندان كئچن یولداش
چئویرن: حسین واحدی
بیرینجی دونیا ساواشی، قورخونج خسته‌لیگه تای، دونیانین هر یئرین بوروموشدو. ساواش مئیدان‌لارینین بیرینده، عسگرلرین بیری، ان یاخین یولداشینی باتلاق‌دا بوغولماسینی گؤردو. یولداشی باتلاق ایچینده ال- آیاق چالیب یاردیم ایسته ییردی. عسگر یوزباشیینن یانینا گئدیب، یولداشینین كؤمه گینه گئتمك اوچون اجازه ایسته دی.
یوز باشی دئدی:« ایسته ییرسن سه گئت، آنجاق، ده یرلی
اولدوغونو دوشوندونمو؟ اولا بیلر یولداشین ایندی اؤلوب دور. بو ایش ایله سن ده
اؤزویون تهلوكه‌یه آتیرسان.»
یوز باشی نین سؤزلری اوندا ائتكی( اثر) قویماییب، یولداشینی قورتارمایا گئتدی. بیر معجیزه شكلینده یولداشینا یاردیم ائدیب چیگینلر‌ی اوسته ساخلووا یئتیردی.
یوز باشی، دوكتور ایله بیرلیك ده باتلاغا دوشن عسگری معاینه ائدیب، دوستونو قورتاران عسگره: « من سنه دئمیشدیم كؤمه‌یین ده یرسیز اولا بیلر! یولداشین اؤلوب دور! سن‌ده یارالی اولوبسان!» دئدی. عسگر:« قوربان ده یری وار ایدی» جاوابلادی. نئجه یانی ده‌یری وار ایدی؟! اولا بیلرمی؟!
عسگر جاواب وئردی:
هه قوربان. ده‌یری واریدی. من یولداشیما چاتدیغیم زامان او هله‌ده دیری ایدی. من اونون سؤزونو ائشیتدیغیم اوچون اؤز ایشیمدن اورك دن راضی‌یام!»
او:
«جیم .... من بیلیردیم سن منه كؤمك ائتمه‌یه گلرسن ....» دئدی!
